ماجرای پرداخت وام 144 هزار میلیارد تومانی بانک ها به کارگزاری ها
به گزارش مجله دانلود و سرگرمی، براساس آمار های بانک مرکزی حجم تسهیلات دهی در یازده ماه نخست سال 99، 1606هزار میلیارد تومان بوده که این رقم نسبت به سال قبل دوبرابر شده است. رشد تسهیلات دهی از رقم تورم نقطه به نقطه حدود 50 واحد درصد بیشتر گزارش شده و نسبت به رشد متعارف سال های قبل نیز حداقل 30 واحد درصد بیشتر است. در امسال تنها حدود 40هزار میلیارد تومان تسهیلات کرونایی اعطا شده و سوال مهم این است که مقصد سایر وام ها کجاست؟ در این رابطه بر اساس گزارش بانک مرکزی حدود 144 هزار میلیارد تومان تسهیلات به کارگزاری ها پرداخت شده است.
با ما همراه باشید و درباره وبلاگ ساعت اینترنتی بیشتر بدانید.
به گزارش خبرنگاران، کارشناسان معتقدند در امسال در شرایطی که تورم انتظاری به سطوح بالایی رسید و نرخ بهره واقعی منفی شد، سفته بازی در بازار های دارایی توجیه اقتصادی پیدا کرد. از سوی دیگر شکل گیری حباب نیز باعث بلعیدن بخش مهمی از منابع بانکی توسط فعالان حباب بازی برای حباب خواری شد که البته موقع ترکیدن این حباب به گونه ای دیگر تکرار شد؛ بنابراین در شرایط تورم 40درصدی، برندگان بازی کسانی بودند که تسهیلاتی با نرخ 20درصد دریافت کردند و آن ها را رهسپار بازار ها کردند تا بازدهی چندبرابری کسب نمایند.
پیگیری ها از بانک مرکزی نشان می دهد که رقم واقعی تسهیلات به کارگزاری های بورسی در 10 ماه نخست سال 99، 176 هزار میلیارد تومان بوده است. چندی پیش رئیس کل بانک مرکزی اعلام نموده بود که بخشی از نقدینگی فراوری شده در امسال به دلیل حمایت های بانک مرکزی از بورس بوده است. این اولین اظهار نظر رسمی از طرف بانک مرکزی بود که تایید می کرد یکی از مقصران افزایش نقدینگی در امسال، حمایت از بورس بوده است. سوال اصلی که در اینجا مطرح است اینکه نوع حمایت بانک مرکزی از بورس به چه صورت بوده است. بسیاری منظور رئیس کل بانک مرکزی را به رشد تسهیلات دهی به کارگزاری ها نسبت داده اند.
بانک مرکزی همه کار می نماید به غیر از عمل به وظیفه اصلی خود
علی قنبری کارشناس مسائل اقتصادی در تبادل نظر با خبرنگاران با اشاره به اینکه یکی از مهم ترین مسائلی که اقتصاد کشور را به این شرایط اسفناک امروز کشانده عمل نکردن بانک مرکزی به وظایف ذاتی و اصلی خود است، گفت: وظیفه اصلی نهاد ناظر و سیاست گذار پولی و اقتصادی کشور حفظ ارزش پول ملی است، اما متاسفانه مشاهده می کنیم که طی سالیان اخیر بانک مرکزی علیرغم اینکه باید یک نهاد مستقل باشد و منافع عموم مردم را در نظر بگیرد به ابزاری در دست دولت تبدیل شده است.
وی اضافه نمود: در این سال ها بسیاری از کارشناسان اقتصادی و اساتید دانشگاه به مستقل شدن بانک مرکزی و انتخاب رئیس آن توسط نهادی مستقل تاکید کردند، اما زمانی که رئیس کل بانک مرکزی توسط رئیس جمهور معین می گردد، ما نمی توانیم انتظار داشته باشیم که بانک مرکزی حافظ ارزش پول ملی کشور باشد، در این زمینه نیز گزارش اخیر این بانک شاهد این مدعا است که بانک مرکزی و به طور کلی سیستم بانکی به جای اینکه به وظیفه اصلی خود یعنی تامین اقتصادی بخش فراوری و بخش مولد اقتصاد کشور اقدام کند، بسیاری از تسهیلات را خرج اجرای سیاست های دولت نموده است.
قنبری گفت: طی سال 99،بر اساس گزارش رسمی بانک مرکزی بیش از 144 هزار میلیارد تومان تسهیلات به کارگزاری های بورس اعطا نموده اند، هرچند که به نظر می رسد این آمار پیش از این ها باشد، اما باید توجه کرد که بسیاری از کارگزاری های بورس نیز متعلق به خود بانک ها و یا صندوق های وابسته به آن ها هستند، تزریق چنین پولی به بورس آن هم در زمانی که اقتصاد کشور در یک رکود تورمی به سر می برد، سیاست صد در صد اشتباهی است.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه بانک ها به جای اینکه به وظیفه اصلی خود عمل نمایند تنها به کسب سود و درآمد برای خود هستند، یادآورشد: دولت در ابتدای سال مردم را تشویق به حضور در بورس و کسب سود در این بازار کرد، اما بسیاری از کارشناسان به حبابی بودن رشد بورس و عدم تطابق این مسئله با واقعیت های اقتصادی کشور تاکید کردند، اما متاسفانه گوش شنوایی وجود نداشت و با استفاده از منابعی که بانک ها در قالب تسهیلات در اختیار کارگزاری ها قرار دادند و بورس به صورت غیر واقعی و حبابی رشد کرد.
قنبری ادامه داد: اما این حباب بالاخره در میانه تابستان ترکید و امروز شاهد هستیم که به صورت متوسط بسیاری از نماد های بورسی و فرابورسی از پیک قیمتی خود با ریزش بیش از 60 درصدی روبرو هستند و حالا که این شرایط به وجود آمده نقدینگی از بورس خارج شده و مردم عادی که در پیک رشد بورس در این بازار حضور پیدا کردند، امروز با ضرر و زیان هنگفتی روبرو هستند، حال نیز آن ها ماندند و این پولی که از دست دادند، اگر سیستم درست عمل می کرد نباید به این گونه از سال گذشته بورس رشد می کرد تا بعد از آن با یک ریزش سنگین روبرو گردد، در این زمینه بانک ها به عنوان یکی از مقصران اصلی قلمداد می شوند.
بانک ها به دنبال کسب سود خود هستند
کامران ندری کارشناس مسائل اقتصادی در تبادل نظر با خبرنگاران با اشاره به اینکه بانک ها الزاماً نباید به بخش فراوری تسهیلات اعطا نمایند، گفت: اساسا بانک یک بنگاه سود محور است و بر طبق این موضوع معمولاً در جایی سرمایه گذاری می نماید و یا به کسانی سعی می نماید تسهیلات بدهد که دارای که دارای دو شرط باشند اول اینکه این تصمیم و یا به نوعی تسهیلات دهی برای آن ها سودآوری خوبی داشته باشد، دوم هم اینکه این کار برای بانک ها ریسک پایینی داشته باشد.
وی اضافه نمود: با توجه به این دو موضوع قاعدتاً بانک ها در امسال به دلیل اینکه بورس رشد خوبی را انجام داد، بیشتر مایل بودند که در این بازار سرمایه گذاری نمایند و قاعدتاً از لحاظ منطقی می توان انتظار داشت که آن ها به کارگزاری های بورس وام بدهند و این کار به هیچ عنوان کار اشتباه یا غیر قانونی نبوده است، در این رابطه همچنین ذکر این نکته لازم است به دلیل اینکه بانک ها تسهیلات فراوانی را به اشخاص و شرکت های گوناگون داده اند، اما بسیاری از آن ها این منابع را بازنگردانده اند، یک احتیاط در این زمینه از سوی بانک ها لحاظ می گردد.
ندری افزود: یا اینکه آن ها بیشتر منابع خود را به کسانی می دهند که قدرت بازپرداخت تسهیلات را داشته باشند، این درحالیست که علت اصلی این شرایط، پایین بودن نرخ بهره در کشور است، طی چند سال اخیر بعضی از بانک ها تسهیلات دریافت کردند به اسم فراوری، اما این پول را به جای اینکه خرج افزایش فراوری کالا و ایجاد اشتغال نمایند، آن را در بازار های موازی از جمله دلار، سکه، طلا، مسکن و بورس کردند نمونه این موضوع بسیار فراوان است، علت نیز کاملاً تعیین است به دلیل پایین بودن نرخ بهره این افراد برای کسب سود های کلان این تسهیلات را به بازار های سفته بازانه منتقل کردند این در حالی است که پایین بودن نرخ سود بانکی در کشور موجب افزایش تورم افزایش و نقدینگی نیز شده است.
این استاد دانشگاه افزود: در شرایط حاضر تا زمانی که نرخ سود بانکی پایین باشد ما نمی توانیم تورم موجود در اقتصاد را کنترل کنیم و تحت تاثیر این موضوع هرازگاهی شاهد التهاب در بازار های مختلف هستیم به دلیل اینکه اساساً برای کاهش تورم در درجه اول باید نقدینگی را در بانک نگه داشت تا مانع از سرکشی آن و ایجاد موج های شدید تورمی باشیم، هرچند این کار مطلوب نیست، اما در چنین شرایطی انجام این مسئله یک ضرورت محسوب می گردد.
منبع: فرارو