ضرب المثل های هورامی رخت زبان فارسی بر تن می نمایند
به گزارش مجله دانلود و سرگرمی، به گزارش خبرنگار خبرنگاران در کرمانشاه، هورامی در زمره زبان هایی است که از نظر یونسکو در معرض خطر عنوان شده است و این هشدار زنگ خطر فراموشی را برای این زبان به صدا درآورده است.
سرزمین هورامان که در دو کشور ایران و عراق واقع شده است، در کشور ما مناطقی از دو استان کرمانشاه و کردستان را دربرمی گیرد. تمرکز اصلی هورامی (اورامی) زبانان در شهر پاوه از توابع استان کرمانشاه و بخشی دیگر واقع در شهر مریوان است.
حماسه، تراژدی، اسطوره، مقاومت، غم و شادی در سرتاسر ادبیات هورامان نهفته است. این زبان که میراث معنوی مردمان کردزبان است، با بازخوانی به زبان های دیگر می تواند از تهدید عظیم فراموشی نجات می یابد.
حبیب الله مستوفی ادیب، فرهنگ پژوه و فعال فرهنگی منطقه پاوه و اورامانات، از جمله ادب دوستانی است که با آگاهی از اینکه زبان مادری حافظ بسیاری از ظرفیت ها، آداب و رسوم، سنت و دانش بومی است، بر آن شده تا بعضی از ضرب المثل های هورامی را در حد توان و امکان به زبان فارسی بازخوانی کند.
مستوفی که دبیر بازنشسته آموزش و پرورش است و تحصیلات دانشگاهی اش شیمی بوده، می گوید علاقه به حوزه ادب و فرهنگ، موجب شکل گیری بخشی از فعالیت هایش در زمینه ادبیات منطقه هورامان شده است.
این فرهنگ پژوه کرد در زمینه زبان مادری فعالیت هایی انجام داده است و با نوشتن مقالات و انتشار در جراید محلی، منطقه ای و استانی این علاقه را بروز داده است و برای احیای زبان هورامی که در حال از بین رفتن است، در صدد چاپ یک کتاب است.
حفظ زبان مادری زبان ملی را تقویت می نماید
وی در گفتگویی با خبرنگار ایبنا، عنوان نمود: کوشش برای حفظ ادب منطقه هورامان، علاوه بر احیای این فرهنگ موجب غنی شدن ادبیات کردی و ملی می گردد. باید بکوشیم زبان مادری را به هر طریقی حفظ کنیم؛ هر چه این زبان تقویت گردد، به پربار شدن زبان ملی نیز یاری خواهیم کرد.
مستوفی ادامه داد: از همین رو تصمیم گرفتم با نگرشی جدید به معرفی آثار عظیمان زبان و ادب هورامان آن هم به زبان ملی و فارسی اقدام کنم که عرصه ای وسیع تر است.
دوهزار ضرب المثل هورامی را گردآوری نموده ام
وی با بیان اینکه نزدیک به 2000 ضرب المثل هورامی را گردآوری نموده است، افزود: این ضرب المثل ها خاص هستند و اکثرا در منطقه هورامان به کار رفته است. از همین رو مجموعه ای از مقالات را تهیه نموده ام که آماده انتشار است و قرار است به صورت کتابی مدون در اختیار علاقمندان قرار گیرد.
این ادیب و فعال فرهنگی خطه اورامانات افزود: بعضی از ضرب المثل ها را انتخاب می کنم و شرح مختصری به زبان فارسی برای آنان انجام می دهم که بخش هایی از آن در فضای مجازی منتشر شده و آماده است تا به صورت مکتوب درآید.
مستوفی در مورد ابتکاراتی که در این راه به کار برده است، افزود، برای عبور از سرگذشت نویسی اشخاص و ادیبان، تصمیم گرفتم به آنالیز موضوع خاصی در آثار چند تن از عظیمان هورامی بپردازم. برای مثال شاعری مانند میرزا عبدالقادر پاوه ای شعرهایی به زبان هورامی در زمینه مسائل فلسفی و اجتماعی سروده است ولی به این دلیل که به زبان هورامی است، بسیاری از علاقمندانی که با این زبان آشنایی ندارند، دچار مشکل در فهم اشعار او می شوند.
او ادامه داد: این کار با هدف معرفی بهتر عظیمان ادبی هورامان و سپس حفاظت از این زبان اجرا شده است، همانطور که مولانا ابیات زیبایی در زمینه زبان دارد و می فرماید انسان ها در زیر زبان مخفی هستند و پس زبان هر قوم در واقع فرهنگ و ادب آنان را پوشانده است و باید کاری کنیم که این پرده کنار زده گردد و فرهنگ شناسانده گردد.
ضرب المثل ها آینه زبان و ادب ما هستند
این ادیب خطه اورامانات یادآور شد: ضرب المثل ها آیینه زبان و ادب هستند و اگر آن را کنار بزنیم، به خیلی از مفاهیم می رسیم، از همین رو، روی ضرب المثل هورامی کار نموده و آن را گردآوری نموده ام و به شرح آن به زبان ملی و فارسی پرداخته ام که محدوده بیشتری را شامل می گردد و مخاطب از این طریق به فرهنگ پیشینیان زبان پی می برد.
به گفته حبیب الله مستوفی، آنالیز آثار عظیمان و شرح و بسط نکات و ضرب المثل ها آینه تمام نمای فرهنگ و ادب منطقه هستند.
مستوفی در صدد است، تا زمانی که این مجموعه انتشار یابد، بخش هایی از دست نوشته های خود را هم به وسیله فضای مجازی منتشر کند.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران