شهر زیرزمینی با معماری باشکوه ایرانی - مجله دانلود و سرگرمی

به گزارش خبرنگاران، سال هاست زندگی در شهر زیرزمینی تهران جریان دارد؛ مثل خیلی از شهرهای بزرگ جهان. خطوط مترو نقش رگ های حیاتی دارند که با درست کارکردن شان به سلامت شهر و ساکنانش یاری می نمایند. ایستگاه های مترو هم بخشی از این رگ ها و مویرگ های حیاتی هستند. حال اگر ایستگاه های مترو، دارای امکانات خاص و معماری مناسب باشند در پی آن هم در تامین بخشی از احتیاجهای روزمره شهروندان و هم در بهبود سطح روحیه آنها پیروز خواهند بود. البته چه بسا که حتی ایستگاه ها می توانند با داشتن عناصری مثل موزه ها، تابلوهای نقاشی و آثار هنری، روح فرهنگ را هم به زندگی در زیرزمین بدمند؛ برای همین است که در دوره مدیریت شهری فعلی از یک سو شرکت ساخت در پی احداث ایستگاه های تازه با معماری باشکوه ایرانی و اسلامی است و از سوی دیگر شرکت بهره برداری برنامه های مناسبتی فرهنگی و اجتماعی فراوانی را در بعضی از ایستگاه های شاخص به اجرا درمی آورد.

معماری باشکوه با هزینه کمتر

نخستین ایستگاه مترو در شهر تهران سال1377 به بهره برداری رسید و این روند بدون توجه چندانی به نوع و شکل معماری کیوسک (سازه ورودی مترو) و فضای داخل ایستگاه ها تا اوایل دهه 90 ادامه داشت تا اینکه در سال1395 کمیته ای با عنوان کمیته معماری تشکیل شد. هدف از تشکیل این کمیته و وظیفه آن، آنالیز شکل ظاهری و معماری کیوسک ها و ایستگاه های مترو در کنار پایانه های تاکسیرانی شهر بود که آیا مناسب هستند یا احتیاج به تغییر دارند؟ اکنون مدتی است که بازنگری در طراحی و معماری ایستگاه های تازه مترو به عنوان یکی از مهم ترین ماموریت ها و برنامه های کمیته معماری معاونت حمل ونقل و ترافیک شهرداری تهران در دستور کار قرار گرفته است.

برهمین اساس جلساتی با حضور متخصصان و مشاوران و پیمانکاران سازنده ایستگاه های مترو تشکیل شده که حاصل آن ساخت ایستگاه های تازه مترو با الگوبرداری از معماری ایرانی- اسلامی طی سال های اخیر بوده است که از آن جمله می توان به ایستگاه های میدان محمدیه، برج میلاد، آهنگ، بوستان تبادل نظر، مرزداران و شهرک آزمایش اشاره نمود. در این میان، نمونه فاخر و تکامل یافته تر این روند ایستگاه 17شهریور در خط7 مترو به شمار میرود که خردادماه سال جاری به بهره برداری رسید؛ ایستگاهی که در آن، بیش از سازه های فلزی و کامپوزیت و... شاهد به کارگیری نمادها و المان های معماری ایرانی ـ اسلامی هستیم. از قرار معلوم این سبک و سیاق در جهت تکاملی ایستگاه های مترو همچنان ادامه دارد و ایستگاه های در حال تکمیلی مثل میدان کتاب و شهید دادمان با چنین نوع معماری چندی دیگر متولد می شوند. نکته مهم اینجاست که در رویکرد تازه علاوه بر ایجاد زیبایی بصری و چشم نوازتر شدن نمای بیرونی و داخلی ایستگاه های مترو، شاهد کاهش هزینه های تمام شده در ساخت و سازها با تکیه بر استفاده از مصالح تازه هستیم.

زیبا و هویت بخش

گزارش های میدانی و بازخوردهای مردمی به ویژه در ایستگاه 17شهریور نیز از رضایت بیشتر شهروندان و مسافران از این موضوع و ساخت وسازها بر پایه معماری ایرانی- اسلامی حکایت دارد. زمانی که با آنها همکلام می شویم هم، اغلب ابراز رضایت نموده و لب به تعریف و تمجید از این نوع و سبک معماری باز می نمایند. تماشای نقش ها و طرح های اسلیمی و مقرنس در سقف و نماهای آجری دیوار از یک طرف و تلفیق و بازی رنگ و نور آن هم ده ها متر زیرزمین از طرف دیگر، برای هر بیننده ای لذتبخش و آرامش بخش است. در این رابطه یکی از مسافران با نگاه و دیدگاهی تخصصی تر می گوید: بناهای قدیمی و ابنیه های تاریخی ما که با گذشت هزاران و صدها سال همچنان زیبا و پایدار هستند، نشان می دهند و ثابت می نمایند ایرانی ها همیشه در معماری صاحب سبک بودند و حرف هایی برای گفتن داشتند. بدون تردید در تمام عرصه های شهرسازی و نه فقط ایستگاه های مترو، الگو گرفتن از معماری کهن و تاریخی ایران باعث زیباتر شدن و هویت بخشیدن به شهر تهران می گردد و باید خیلی زودتر از اینها مورد توجه قرار می گرفت.

رضا صباحی که خود را دانشجوی ترم7 نرم افزار کامپیوتر معرفی می نماید، دیگر مسافری است که این سبک از معماری را یادآور دوران شکوه تاریخی ایران می داند و می گوید: این سبک از معماری اغلب یادآور بناهای دوران شکوفایی تاریخی ایران ازجمله دوران صفویه و زندیه است. طرح ها و رنگ های به کار رفته در این نوع معماری زیبا و چشم نواز است و به انسان آرامش می دهد و حتی او را به تفکر وامی دارد. امیدوارم در ایستگاه های دیگر هم شاهد اجرا شدن چنین طرح هایی باشیم. غیر از معدود افرادی که در این رابطه نظری ندارند، اغلب مسافران با گفتن جمله هایی نظیر خوب است، زیباست و جالب است رضایت خودشان را از این موضوع نشان می دهند.

مکث

تغییر نگاه عملکردی به عناصر و نماد شهری

محمدیاشار لطفی، کارشناس ارشد معماری و مدیر اجرایی خط7 مترو می گوید: در نگاه و رویکرد تازه سعی و کوشش بر این است که در فضاهای ایستگاهی مترو که از نور طبیعی محروم است، به وسیله معماری در فضای داخلی و پیرامون ایستگاه، یک نشاط و شادابی اجتماعی برای شهروندان ایجاد گردد. در کنار این موضوع، بافت و شکل محیط و ساختمان های اطراف ایستگاه، یعنی سنتی یا مدرن بودن آنها نیز در طراحی و ساخت ایستگاه ها مورد توجه قرار گرفته تا معماری یکدست و یک شکلی در آن محدوده شکل بگیرد.

او درخصوص معماری ایستگاه 17شهریور و غالب شدن چنین نگاهی برای ایستگاه تازه بعدی می گوید: در این ایستگاه توانستیم تجهیزات و تاسیسات را براساس آخرین استانداردهای جهانی با الگوی ایرانی- اسلامی همخوان سازیم. در ادامه و پس از این مرحله به مرور در طراحی و ساخت ایستگاه هایی که قرار است ایجاد شوند، از مصالح مدرن تر با عمر مفید و طولانی و سهولت بهره برداری بهره خواهیم برد.

لطفی درباره تأثیر این موضوع بر روحیه مسافران هم می گوید: قطعا به لحاظ روحی و روانی هم استفاده از رنگ، نور و مصالح متناسب، همگام با استفاده از فرم های اصلی باعث می گردد تا مسافران ضمن لذت بردن از یک سفر درون شهری، با آرامش و نشاط بیشتری در جامعه حاضر شوند.