طنین دوتار ایرانی در تاروپود میراث ناملموس جهانی - مجله دانلود و سرگرمی

با این رویداد ارزنده که ابعاد فرهنگی، بین المللی و دیپلماتیک آن بر هیچ کسی پوشیده نیست موفقیتی بزرگ در عرصه میراث فرهنگی برای جمهوری اسلامی ایران رقم خورد.

پروند ه ای که دراجرای ماده 12 کنوانسیون بین المللی حفظ میراث فرهنگی ناملموس، در تاریخ 1396/8/21 در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده بود با کوشش و همت کارشناسان و متخصصان این حوزه تنها به فاصله دو سال از ثبت ملی، توانست صندلی جدید و ماندگار خود را در فهرست دنیای کسب و تثبیت کند. پیش از این جمهوری اسلامی ایران با 13 اثر ثبت شده در فهرست میراث ناملموس دنیای در صندلی هفتم دنیا و چهارم آسیا قرار داشت.

با ثبت پرونده مهارت های سنتی ساختن و نواختن دوتار به عنوان چهاردهمین اثر ناملموس ایران در فهرست میراث دنیای و پرونده های ارزشمند دیگری که در آینده ارائه خواهیم کرد کشورمان به صندلی شایسته تری دست خواهد یافت.

بی تردید ارزش و اهمیت میراث ناملموس نه تنها کمتر از میراث ملموس نیست بلکه به عنوان عامل زاینده، جان بخش و هویت ساز فرهنگ، نیازمند پاسداری افزونتر است. در واقع میراث مادی به جا مانده از گذشتگان، از فرهنگ مردم این سرزمین به وجود آمده و برای حفاظت از آن لاجرم باید بخش زاینده و ناملموس فرهنگ را پاسداری کرد تا حفاظت از صورت های مادی میسر و پایدار باشد. بر این سیاق با ترویج ارزش های فرهنگی و میراث ناملموس است که همه مردم به حفاظت از آثار فرهنگی همت خواهند گمارد.

جای بسی خوشحالی است که مصادیق میراث ناملموس اقوام ایرانی در عین تفاوت هایی که در ظاهر با هم دارند همگی دارای ریشه های مشترک و موجب پیوندهای فرهنگی میان اقوام هستند و این موضوع عامل همبستگی مردمان این سرزمین در فراز و نشیب های تاریخ شده است.

یکی از مهم ترین جلوه های میراث ناملموس ایران زمین، هنر موسیقی است که در سالیان دراز روایتگر دغدغه ها، واگویه ها و شادی ها، خواسته ها و آرزوهای مردم بوده است و هنروران فرهیخته و دغدغه مند این مرز و بوم نیز راویان محبوب این بخش از زندگی مردم به زبان هنر بوده اند. آنچه از گنجینه های هنری این عرصه باقی مانده، نه تنها یک سرمایه عظیم ملی بلکه بخشی ارزشمند از میراث ناملموس بشری است و دوتار و هر آنچه به عنوان ساختن و نواختن و دیگر آیین های پیوسته اش در گوشه گوشه ایران بویژه در شرق، شمال شرقی و شمال کشور از پیشینیان به یادگار مانده نیز میوه ای شیرین از درخت پربار میراث ناملموس این سرزمین است.

سازی خوش آوا و اصیل که در مراسم مختلف و رویدادهای گوناگون کاربرد دارد و نوازندگانش علاوه بر نواختن، نقش روایتگری نیز بر عهده دارند و در ساز و آواز دلنشین و شیرین خود بسیاری از اشعار محلی، نغمه ها و داستان های حماسی و مذهبی، قومی و لالایی ها را که بخشی از هویت فرهنگی اجتماعی اقوام ایرانی است روایت می نمایند.

به امید حفظ، صیانت، بسط و گسترش این هنر اصیل و مردمی ایرانی؛ جا دارد از میزبانی دولت کلمبیا، کمیته ارزیابی و اعضای کمیته میراث بشری ناملموس و دبیرخانه میراث ناملموس یونسکو برای همکاری و ثبت پرونده مهارت های ساختن و نواختن دوتار ایرانی قدردانی کنم.

همچنین این پیغام مردم ایران را برای همه ملت ها و دولت های دنیا بازگو می کنم که جهت روشن ثبت دنیای گنجینه های میراث ناملموس ایران را با هدف صلح و دوستی و احترام به تنوع فرهنگی و خلاقیت های بشری با قوت و انگیزه ای افزون تر ادامه می دهیم.چه میمون و مبارک است که در آستانه یلدا، یکی دیگر از مواریث ناملموس ارزشمندمان، نوای دوتار ایرانی در حافظه میراث ناملموس دنیا طنین انداز شد و کام مردم فرهنگ دوستمان را شیرین کرد. با آرزوی یلدایی سرشار از محبت و مودت، امیدوارانه ثبت پرونده دنیای یلدا را پیش خواهیم برد.

* وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

** منتشر شده در روزنامه ایران 1398/9/24